Oyun ve internet bağımlılığı

Teknolojik bağımlılıklar içe vuruk olarak, insan-makine etkileşimini içeren ve kimyasal olmayan (davranışsal) bağımlılıklar olarak tanımlanır. Bu bağımlılıklar pasif (örneğin, televizyon) ya da aktif (örneğin, bilgisayar oyunları) olabilir. Etkileşim genellikle, neden olan ya da pekiştiren özellikleri (örneğin, ses efektleri, renk efektleri, olay sıklığı vb.) içermekte ve bu özellikler bağımlılık eğilimini artırabilmektedir (Griffiths, 1995a).

İNTERNET BAĞIMLILIĞI


İnternet, insanların her türlü bilgiye çok kısa bir zamanda ulaşmasını ve diğer insanlarla çok hızlı bir şekilde iletişim kurabilmesini sağlayarak insan yaşamına önemli katkılar getiren bir iletişim aracıdır. Günümüzde bu iletişim aracının kullanımı inanılmaz bir hızla artmıştır. İnternetin gelişmesi insan yaşamını olumlu yönlerde etkilemekle birlikte bazı olumsuzlukları da beraberinde getirmiştir. Bazı kullanıcılar uzun bir süre hiç yerinden kalkmadan ya da günlük yaşamına ilişkin etkinlikleri ihmal edecek, geciktirecek bir biçimde interneti kullanabilmektedirler. Bu kullanıcılar sağlıksız internet kullanım davranışı nedeniyle giderek yaşamlarında daha çok sorunla ve psikolojik bozulmalar ile karşılaşır hale gelmişlerdir. Bir nevi savunma halini de alan internet bağımlılığı zamanla kişinin sosyal,duygusal hatta cinsel beklentilerinide karşılayan bir varlık haline dönüşmektedir. Bu durum özellikle interneti yaygın bir biçimde kullanan bireyleri daha fazla etkilemektedir. Dolayısıyla internetin uygun bir biçimde kullanımı gerçekleştirilemediği zaman insan yaşamını olumsuz bir biçimde etkileme ve bağımlılık oluşturabilme potansiyeli söz konusudur. İnternet yada bilgisayar bağımlılığı uzun süre nette kalma,nete giremediğinde yoğun girme isteği ve merak,sinirlilik, huzursuzluk yaşama,depresyon,kaygı bozukluğu gibi duygusal sorunlar, sosyal ilişkilerin azalması veya kesilmesi şeklindeki sosyal bozulmalar şeklinde tanımlanır.

İnternet Bağımlılığına Neden Olan Ortam ve Uygulamalar

Sohbet, e-posta, forum ve dosya paylaşımı
Toplumsal ağlar
Siber seks, kumar ve alış-veriş

İnternet Bağımlılığının Nedenleri

Sosyal hayatın avantajları olarak günümüzün şehir hayatında kolay kolay kurulamayan sosyal bağlantıları İnternet üzerinden kurabilmek,
- Yabancılarla kolaylıkla ve risksiz olarak ilişkiye geçebilmek,
- İnsanların kendi kendilerini dizginlemeden, özgürce düşüncelerini, duygularını ifade edebilmeleri,
- Kendilerini göstermek istedikleri yönlerini abartarak gösterebilmeleri,
- İnternet üzerindeki paylaşma ortamlarında ses çıkarmadan diğerlerini dikizleme olanağının olması,
- Kişisel sorunlar, depresyon, dışlanma, haksızlığa uğrama, kendini değersiz hissetme gibi düşünce ve benlik algıları,
- İlgi,sevgiyi,saygıyı sanalda alarak kendilerini avutup benlik saygınlıklarını korumaya çalışmak bu nedenlerin başında gelir.
Sosyalleşme ihtiyacına, İnternet'i çekici kılan başka unsurları da eklemek zor değil; her an el altında olması, yasaklanmış olana ulaşabilmeyi kolaylaştırması, oyun oynamaya, risk almaya yardım etmesi, erişim kolaylığı, ucuz ve hızlı erişim bunlardan birkaçı olarak sayılabilir.

İnternet Bağımlılığının Belirtileri


İnternete ya da bilgisayara bağımlı olma fikri komik ve saçma geliyor olabilir. Ama şu durum aslında çok tanıdıktır:
‘’ Sabahın 3’ü çok uykunuz var ama siz bir türlü bilgisayarı kapatamıyorsunuz. Tam kapatacakken bir siteye daha giriyorsunuz ya da oyunun en heyecanlı yerindesiniz ya da tam çıkacakken Chat odasına bir arkadaşınız girdi ya da beş dakika daha bekleseniz belki istediğiniz kişi online olacak ‘’
Bağımlılık hakkında karar vermek üzere gözlenebilir bazı davranış ve durumlar alan yazında birçok uzmanın ortak görüşü olarak belirlenmiş ve bağımlılığın belirtileri olarak aşağıdakiler gösterilmiştir:
- Her gün İnternete bağlanmak,
- İnternete bağlı iken zamanın farkında olmamak,
- Sorulduğunda ise inkâretmek,
- Herkese mail adresi, ICQ numarası, sohbet odası adları vs. vermek veya dağıtmaya çalışmak,
- İnternet dışı uğraşlara ilginin kaybolması,
- Sosyal faaliyetlerde azalma,
- Dostları tarafından anlaşılamama duygusu,
- Spor faaliyetlerinden uzaklaşma ve kondisyon kaybı,
- İş verimliliğinin düşmesi,
- Sürekli uykusuz kalma ve yorgunluk,
- Alışverişlerin Internet üzerinden yapılması,
- Aile fertlerine yeterli zamanı ayıramama nedeni ile aile bağlarının zayıflaması,
- Günlük yaşamdaki diğer iş ve kişilerin online yaşama engel olduğu düşüncesi,
- Bilgisayar kullanımı nedeniyle eşler arasında anlaşmazlık ve sorun çıkması.
Uzun Süreli Bilgisayar Kullanımının Yarattığı Sorunlar
Uzun süreli Internet kullanımında olduğu gibi uzun süreli bilgisayar kullanımın da neden olduğu sağlık problemleri az çok tüm kullanıcılarda görülmektedir. Bu sorunların neler olduğundan ve korunma yöntemlerinden bahsedilmektedir.Birçok kişi bilgisayar kullanırken nasıl oturduğunu çoktan unutmuş, gözleri ekrana kilitlenmiş, sırt öne eğilmiş, eller klavye ya da fare üstünde saatlerini bilgisayar başında geçirmekte; sonunda gözlerde yanma, boyun kaslarında ağrı ve sertleşme, elde uyuşukluk, genel yorgunluk gibi şikâyetler ortaya çıkmaktadır. Bu aşırı bilgisayar kullanımı ve çalışma alışkanlıkları sonucu bazı bedensel bozukluklar ve sorunlar gelişir.

OYUN BAĞIMLILIĞI


Oyunlar çocuk gelişiminde önemli araçlardır.Özellikle okul öncesi dönemde ve ilköğretimde oyunlar çocukların sosyo kültürel zihinsel psikolojik ve biyolojik gelişiminde fayda sağlamaktadır.Çocukların arkadaşlarıyla birlikte oynadığı oyunlarda sosyal ilişkiler kurması;iletişim ve dil becerisi geliştirmesi,kendini ifade etmesi ve paylaşma alışkanlığı edinmesi sosyo-kültürel ve psikolojik açıdan önemli kazanımlardır.Karar verme,çevresini tanıma,merak duygusunu tatmin etme ve oyunda karşılaştığı problemleri çözerek problem çözme becerisi edinmesi ise oyun oynarken zihinsel açıdan elde edilen kazanımlardır. Oyun esnasında kasların çeşitli şekillerde kullanımı ve enerji harcanması da çocukların biyolojik açıdan gelişimini sağlamaktadır.
Geçmişte oyun parklarında ve sokaklarda arkadaşlarıyla birlikte gerçekleştirilen,gerçek etkinlikler olan oyunlar günümüzde evlerde yada internet kafelerde bilgisayar başında gerçekleştirilen sanal etkinlikler haline gelmiştir.Bu da günümüz çocuklarının gelişimine katkı sağlayan etkinliklerden ne derece yoksun olduğunu göstermektedir. Bilgisayar oyunu bağımlılığı oyuncunun bir oyunu bırakamaması, sürekli olarak oyunu düşünmesi ve sürekli olarak oyunla ilgilenmesi olarak tanımlanabilir.

Oyun Bağımlılığına Neden Olan Ortam ve Uygulamalar


Bilgisayar oyunları:• Rol Yapma Oyunları:Oyuncunun oyunda bir kimlik aldığı ve bu kimliğin gereğini yerine getirmeye çalıştığı oyun türüdür.
• Fantezi Rol Yapma Oyunları: Oyunculara ulaştığı düzeye uygun görevler verilen ve oyuncudan bu görevi yerine getirmesi beklenen oyunlardır.
• Çevrimiçi Çok Oyunculu Oyunlar:Genellikle karşıda eş zamanlı bir oyuncunun ya da oyuncuların bulunduğu tercihlerine ve oyunun sağladığı seçeneklere göre birbirlerine rakip ya da ortak oldukları oyunlardır.

Oyun Bağımlılığının Sonuçları

Biyolojik yönden:Etkinlik ve hareket eksikliğinden kaynaklanan el,omuz,omurga ve psikomotor beceri bozuklukları,baş ağrısı, sürekli yorgun ve uykulu olma durumu
Psikolojik yönden:Obsesif ve agresif davranışlar gösterme,şiddet eğilimi,kişilik değişimleri,duygu ve hislerin azalması,anti sosyal davranışlar geliştirme,özgür düşünce ve istek kaybı,artan kaygı düzeyi,gerçeklerden ve hayattan kaçınma, hayal ve gerçek yaşamdan kaçınma durumu
Ayrıca;öğrenme bozuklukları, akademik başarının düşük olması,ödevlerinin yapılmaması,oyun oynamayla ilgili yalan söyleme,kişiler arası ilişkilerde kötü gidiş de bu tür olumsuz örnekler arasında sayılabilir.

İNTERNET VE OYUN BAĞIMLILIĞI İLE BAŞ ETMEK İÇİN ÖNERİLER

Bir probleminiz varsa bunu kabul edin.Bağımlıların çoğu problemlerini inkâr ederler.Bir alkoliğin bağımlı olmadığında ve istediğinde bırakabileceğini ısrar edişini düşünün ve kendinizi tartın.
- Rutininizi değiştirin,eve vardığınızda bilgisayarı açmak dışında yapacak birşey bulun.Bilgisayarın başından kalkmakla ilgili bir probleminiz varsa çalar saati kurun ve planladığınız kadar bilgisayar başında kalın.Çalar saati kapatmak için yerinizden kalkmanızı gerektiren biryere koyun sonra başka birşey yapın ve istiyorsanız tekrar başına dönün fakat mutlaka ara verin.
- İnternette ne kadar vakit harcadığınızı hesaplayın,kendi zamanlamanızı düşünün.En çok hangi günler,günün en çok hangi zamanı,nerede? Bunların tersini yaparak kendi düzeninizi sarsın ve değiştirin.
- Vakit geçirecek başka yollar bulun.Gerçek hayatla ilişkinizi arttırın.
- İnternete neden bu kadar vakit ayırdığınızı düşünün.Eğer bu sizin için üzüntü,boşluk ve güvensizlikle baş etmenin bir yolu ise bu problemleri başka yollardan çözmeye çalışın.İnterneti zor duygulardan kaçınmanın yöntemi olarak kullanmak o zor duygulara takılıp kalmanıza neden olur ve ilerlemenizi engeller.
- Yalnızlıktan şikâyetçi iseniz internette rahat ilişki kurmanızı sağlayan özellikleri gerçek hayatta da kullanmaya çalışın.

SİZ BAĞIMLI MISINIZ?

1.İnternete her gün mutlaka giriyor musunuz?
2.İnternette gitgide daha fazla mı vakit geçiriyorsunuz?
3.İnternete girmediğinizde ya da geçirdiğiniz zamanda bir azalma olduğunda sıkıntı yaşıyor musunuz?
4.Bağlandıktan sonra zaman kavramını yitiriyor musunuz?
5.Başka insanlar bilgisayar başında çok zaman geçirmenizden şikâyetçi mi?
6.Okulu,sosyal hayatı ve daha önceleri zevk aldığınız şeyleri internette olmak için ihmal mi ediyorsunuz?
7.Aşırı internet kullanımı yüzünden ilişkinizi eğitiminizi riske atıyor, maddi problem yaşıyor musunuz?
8.Yalnızlık, depresyon, suçluluk gibi zor durumlardan kaçmak için internet i mi kullanıyorsunuz?
9.Ailenize ya da arkadaşlarınıza internette geçirdiğiniz zaman ya da yaptıklarınız hakkında yalan söylüyor musunuz?
10.Fiziksel sorunlar yaşıyor musunuz?( el bileğinde uyuşma,ağrı,his kaybı,gözlerde kuruluk,ağrı,migren,sırt ağrısı,uyku bozuklukları ve düzensizlikleri,beslenme düzensizlikleri,kilo alımı-kaybı,öz bakım sorunları)

Her ne kadar sanal iletişim sosyalleştirip, iletişimi arttırır görünse de gerçekte hayattan uzaklaştırma,gerçek hayata ayrılan zamanın en aza indirilmesine neden olup insanı asosyal yapmaktadır.
Yapılan bir araştırmaya göre internet bağımlılığının ailelerinin yapısına ve sosyal dokuya zarar verdiği tespit edilmiştir.ABD' de her 3 boşanmadan birinde boşanma nedeni olarak internet bağımlılığı gösteriliyor.Birkaç yıldır çok sık kullanılır olan internet bağımlılığı uluslararası birçok araştırmaya konu olmuştur.Ülkemizde de internet aboneliği ücretlerinin düşmesi,kampanyalar ve çocuklarında ısrarlı talepleri nedeni ile internet kullanıcı sayısı 5 milyonu aştı.Her 3 ayda bir yayınlanan rapora göre 2005-2007 yılları arasında Avrupa da abone sayısı 1milyon ve üzerinde olan ülkeler içinde internet aboneliği sayısı en hızlı artan ülke Türkiye’dir.

 

1.Oyun bağımlılığından kurtulmak için bilgisayar oyunları kaldırılmalı mıdır?
2.Çocuklardaki oyun ve internet bağımlılığında anne-babalara ne gibi görevler düşmektedir, hangi yöntemler uygulanabilir?

 

1.Oyun ve internet bağımlıları ne gibi psikolojik sorunlarla karşılaşmaktadır?
2.İnterneti çekici kılan unsurlar nelerdir?
3.Saatlerini bilgisayar başında geçiren kişilerin karşılaşabilecekleri sağlık problemleri nelerdir?
4.Gelişen teknoloji çocukların oyun anlayışlarını ve gelişimlerini nasıl etkilemektedir?
5.Oyun bağımlılığına neden olan uygulamalardan en çok hangisi kullanılmaktadır? Açıklayınız.

 

1.Aşağıdakilerden hangisi internet bağımlılığının belirtilerinden değildir?
A) Her gün İnternete bağlanmak
B) Herkese mail adresi, ICQ numarası, sohbet odası adları vs. vermek veya dağıtmaya çalışmak
C)Sosyal ilişkilerinin düzenli olması
D) Alışverişlerin Internet üzerinden yapılması,
E) İnternete bağlı iken zamanın farkında olmamak

2.Aşağıdakilerden hangisi oyun bağımlılığının psikolojik sonuçları değildir?
A) kişilik değişimleri
B) gerçeklerden ve hayattan kaçınma
C) duygu ve hislerin azalması
D) akademik başarının düşük olması
E) özgür düşünce ve istek kaybı

3.Aşağıdakilerden hangisi internet bağımlılığına neden olan ortam ve uygulamalardan değildir?
A) Sohbet
B) kumar ve alış-veriş
C) dosya paylaşımı
D)veri tarama
E) Toplumsal ağlar

4.Aşağıdakilerden hangisi internet bağımlılığının nedenlerindendir?
A)İnsanların kendi kendilerini dizginleyebilmeleri
B) Kendilerini göstermek istedikleri yönlerini abartarak göstermeleri
C)Çevresiyle olumlu ilişkiler kurabilmeleri
D)çevresinden istediği ilgi, sevgi ve saygıyı görmeleri

5.Aşağıdakilerden hangisi uzun süreli bilgisayar kullanımının yarattığı sorunlar arasında gösterilemez?
A) gözlerde yanma
B) elde uyuşukluk
C)işitme bozuklukları
D) yorgunluk
E) boyun kaslarında ağrı ve sertleşme